Μην φυτέψετε αυτά τα φυτά αν δεν θέλετε να καταστρέψετε τη ντάκα σας ή να έχετε προβλήματα με το νόμο.
Ποια είναι τα χωροκατακτητικά είδη φυτών / κολάζ My, φωτογραφία depositphotos.com
Όλοι οι λάτρεις της κηπουρικής πρέπει να θυμούνται ποια δέντρα δεν μπορούν να φυτευτούν στην αυλή, ώστε να μην έχουν προβλήματα. Ορισμένες καλλιέργειες μπορούν να καταστρέψουν τους “γείτονες” στο οικόπεδο και για τη σπορά τους μπορεί να τιμωρηθούν. Μιλάμε για χωροκατακτητικά φυτά που έχουν έρθει σε εμάς από άλλες περιοχές και μπορούν να εξαπλωθούν ανεξέλεγκτα στα φυσικά οικοσυστήματα, δημιουργώντας ζημιά στους καλλιεργητές της ντάκας και στους αγρότες.
Ο Bogdan Kuchenko, ειδικός στη διατήρηση των οικοσυστημάτων της δημόσιας οργάνωσης Ecodia, δήλωσε στο My ποια φυτά δεν συνιστάται να καλλιεργούνται στα αγροτεμάχια και γιατί αυτό είναι σημαντικό.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τα χωροκατακτητικά είδη
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, το κύριο πρόβλημα με τα φυτά αυτά είναι ότι δεν έχουν φυσικούς εχθρούς, καθώς τα οικοσυστήματά μας απλώς δεν είχαν χρόνο να προσαρμοστούν στην παρουσία τους και να αναπτύξουν μηχανισμούς ελέγχου του αριθμού των ειδών αυτών.
“Κατά συνέπεια, τα χωροκατακτητικά είδη εξαπλώνονται σταδιακά σε ευνοϊκά περιβάλλοντα, κυρίως σε περιοχές που έχουν διαταραχθεί από τον άνθρωπο (εγκαταλελειμμένα κτίρια, περιοχές με εκχερσώσεις, στέπες που έχουν εξαντληθεί από υπερβόσκηση, χωματερές κ.λπ.), και εκτοπίζουν τα ενδημικά είδη”, αναφέρει ο εμπειρογνώμονας. Αυτό οδηγεί σε σημαντική μείωση της βιοποικιλότητας.
Για παράδειγμα, η ποικιλομορφία των φυτών του εδαφικού στρώματος και η κάλυψή τους σε ένα δάσος στο οποίο κυριαρχούν κόκκινη βελανιδιά Ο κύριος λόγος για αυτό είναι η αργή αποσύνθεση των πεσμένων φύλλων κόκκινης δρυός. Ο κύριος λόγος γι’ αυτό είναι η αργή αποσύνθεση των πεσμένων φύλλων κόκκινης δρυός, μέσα από το παχύ στρώμα του οποίου μπορούν να διεισδύσουν μόνο λίγα φυτά.
Κόκκινη βελανιδιά – ένα είδος επικίνδυνο για τη φύση μας / depositphotos.com
Ποια είναι τα χωροκατακτητικά είδη φυτών στην Ουκρανία;
“Η εξάπλωση των χωροκατακτητικών ειδών είναι μία από τις πέντε κύριες αιτίες απώλειας της βιοποικιλότητας παγκοσμίως. Το πρόβλημα αυτό δεν έχει παρακάμψει και την Ουκρανία – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, τουλάχιστον 50 είδη που απαντώνται στην Ουκρανία είναι χωροκατακτητικά φυτά”, λέει ο Bohdan Kuchenko.
Συγκεκριμένα, περιλαμβάνουν αγκινάρα, βάτο του Sosnovsky, συριακή βαμβακιά, καναδική χρυσίζουσα, κοινή ασπίδα, θάμνος amorpha και πολλά άλλα. Παράλληλα, σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, ο επίσημος κατάλογος δεν έχει ακόμη κατοχυρωθεί στη νομοθεσία.
Η πρώτη προσπάθεια ρύθμισης του θέματος σε επίσημο επίπεδο ήταν η έγκριση από το Υπουργείο Φυσικών Πόρων τον Μάιο του 2023 ενός καταλόγου χωροκατακτητικών δέντρων – απαγορεύτηκε η φύτευσή τους σε δάση. Ο κατάλογος αυτός περιελάμβανε 13 είδη, μεταξύ των οποίων σφενδάμι τέφρας, κόκκινη βελανιδιά, Robinia pseudoacacacia (ευρύτερα γνωστή ως λευκή ακακία), φραγκοσυκιά gleditsia.
Ωστόσο, λιγότερο από έξι μήνες αργότερα, μετά από ενεργή αντίσταση των δασολόγων στην απαγόρευση φύτευσης ειδών από τον εν λόγω κατάλογο, η σχετική διαταγή ακυρώθηκε από την Κρατική Ρυθμιστική Υπηρεσία της Ουκρανίας.
Ποια δέντρα δεν πρέπει να φυτεύονται κοντά στο σπίτι
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, είναι δύσκολο να προσδιοριστούν τα πιο συνηθισμένα χωροκατακτητικά είδη, καθώς η χρήση (ή η μη χρήση) τέτοιων ειδών εξαρτάται από το τοπικό κλίμα, τη διαθεσιμότητα των σπόρων ή των δενδρυλλίων τους και τις προτιμήσεις των ίδιων των ιδιοκτητών οικοπέδων.
“Για παράδειγμα, κάποιοι μπορεί να επιθυμούν να καλλιεργούν ντόπια φλαμουριά, σφενδάμι ή κοινή δρυ, ενώ άλλοι μπορεί να προτιμούν τις χωροκατακτητικές ακακίες, αμόρφωτες ή κόκκινες δρυς. Τα τελευταία χρόνια, η φύτευση paulowniaη οποία μπορεί επίσης να εμφανίσει επεμβατικές ιδιότητες”, σχολιάζει ο Bohdan Kuchenko.
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, ο αντίκτυπος στη φύση ως αποτέλεσμα της φύτευσης χωροκατακτητικών ειδών σε οικόπεδα εξαρτάται από διάφορους παράγοντες: πόσο μακριά βρίσκεται το οικόπεδο από φυσικές περιοχές, πού μπορούν να “ξεφύγουν” τα ξενικά είδη, πόσο μακριά εξαπλώνονται οι σπόροι.
“Για παράδειγμα, τα φτερωτά σπόροι σφενδάμου τέφρας μπορούν να μεταφερθούν από τον άνεμο για εκατοντάδες μέτρα, και οι μικροί ημιδιαφυείς σπόροι Συριακή βαμβακιά – για πολλά χιλιόμετρα”, προσθέτει ο Kuchenko.
Pavlovnia – άτυπο για τη χώρα μας χωροκατακτητικό φυτό / pixabay.com
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, ο κύριος λόγος για τον οποίο δεν πρέπει να φυτεύονται η Pavlovnia και άλλες παρόμοιες καλλιέργειες είναι η περιβαλλοντική ζημιά: “Η τοπική χλωρίδα και τα συναφή είδη εντόμων, ζώων, πτηνών και τα παρόμοια υποφέρουν περισσότερο από την εξάπλωση των χωροκατακτητικών φυτών. Για παράδειγμα, αν ένα φυσικό λιβάδι με δεκάδες είδη φυτών καλυφθεί με βορβορόχορτο ή βαμβακόχορτο, σε λίγα χρόνια αυτοί οι “ξένοι” μπορούν να καλύψουν ολόκληρη την περιοχή και στην πραγματικότητα να εκτοπίσουν όλα ή σχεδόν όλα τα ενδημικά είδη, κόβοντας την πρόσβασή τους στο φως του ήλιου.
Τα φυτά αυτά μπορούν επίσης να βλάψουν τα εδάφη. Εξάλλου, τα νεκρά μέρη των χωροκατακτητικών φυτών αποσυντίθενται συνήθως πολύ πιο αργά από τα υπολείμματα των αυτοφυών ειδών – οι μύκητες, τα έντομα και τα βακτήρια δεν είναι επίσης πολύ “συνηθισμένα” στο να τρώνε ξένα φυτά.
Τα ξενικά είδη της οικογένειας των ψυχανθών (Acacia, Gleditsia, Amorpha) αυξάνουν την ποσότητα του αζώτου στο έδαφος, γεγονός που εκ πρώτης όψεως μπορεί να φαίνεται θετικό. Αυτό όμως προκαλεί την εξαφάνιση πολλών ειδών που δεν τους αρέσει η περίσσεια αζώτου (π.χ. άγριες ορχιδέες, ρείκια, θυμάρι) και τη νιτρορύπανση των υπόγειων υδάτων και των κοντινών υδάτινων σωμάτων.
Η περιβαλλοντική οργάνωση σημειώνει ότι το πιο γνωστό χωροκατακτητικό είδος που προκαλεί σοβαρές αλλεργίες σε πολλούς ανθρώπους είναι το ragweed. Αλλά τα χωροκατακτητικά είδη μπορούν να βλάψουν περισσότερους από τους αλλεργικούς. Για παράδειγμα, Sosnovsky’s bramble είναι διαβόητη για το γεγονός ότι ο χυμός της, αν πέσει στο δέρμα ή στους βλεννογόνους των ανθρώπων, μπορεί να προκαλέσει βαθιά εγκαύματα που χρειάζονται πολύ χρόνο για να επουλωθούν.
“Δυστυχώς, λόγω της έλλειψης επίσημου καταλόγου, δεν υπάρχουν νομικοί περιορισμοί στην καλλιέργεια επικίνδυνων καλλιεργειών και, επομένως, δεν υπάρχει ευθύνη για τέτοιες ενέργειες”, λέει ο Bohdan Kuchenko.
Pink huckleberry – ένα εξαιρετικά επικίνδυνο και δηλητηριώδες ζιζάνιο / Stan Shebs, CC BY-SA 3.0 , μέσω Wikimedia Commons
Η μόνη εξαίρεση αφορά τα φυτά που αναγνωρίζονται ως ζιζάνια καραντίνας λόγω του κινδύνου τους για τον άνθρωπο και τη γεωργία (αγκινάρα, ροζ μουστάρδα, φραγκοσυκιά κ.λπ.).
Η Ecodia υπενθυμίζει ότι η απόφαση του 2005 του Υπουργείου Αγροτικής Πολιτικής απαγορεύει τη σπορά αυτών των φυτών, ακόμη και σπόρων άλλων φυτών που περιέχουν προσμίξεις αυτών των ειδών. Υποχρεώνει επίσης τους ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων να συμμετάσχουν στην πρόληψη της εξάπλωσης και της εξάλειψης των ζιζανίων καραντίνας.
“Όμως ο πραγματικός αριθμός των χωροκατακτητικών ειδών είναι μια τάξη μεγέθους μεγαλύτερος. Ως εκ τούτου, η υποχρέωση ελέγχου της εξάπλωσης αυτών των ειδών και η ευθύνη για την καλλιέργειά τους θα είναι δυνατή μόνο μετά την επίσημη έγκριση του καταλόγου αυτών των ειδών και των σαφών απαιτήσεων για τον χειρισμό τους”, προσθέτει η οργάνωση.
παραπομπή
Bogdan Kuchenko
Ειδικός για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων, Δημόσια Οργάνωση Ecodia
Ασχολείται με την προστασία της φύσης εδώ και πολλά χρόνια. Ειδικότερα, εργάστηκε ως οικολόγος στη ΜΚΟ “Οικολογία – Δίκαιο – Άνθρωπος”.
Ένα από τα κύρια ενδιαφέροντά του είναι η προστασία των δασών.
Στο έργο του χρησιμοποιεί διάφορα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων των καταγγελιών στην Κρατική Επιθεώρηση Περιβάλλοντος όταν συμβαίνουν παραβιάσεις ή όταν τον προσεγγίζουν άνθρωποι που βλέπουν τέτοιες παραβιάσεις.
